پروپیونات کلسیم

کلسیم پروپیونات (Calcium Propionate)  E282، نمک کلسیم پروپیونیک اسید با فرمول شیمیایی Ca(OOCCH2CH3)2 است.  این نمک معدنی جامدی سفید رنگ با بوی ضعیف و با خاصیت جذب رطوبت است که با مواد اکسید کننده قوی ناسازگار است. پروپیونات کلسیم در دمای ۳۰۰ درجه سانتی گراد ذوب شده و pH آن ۷ تا ۹ است. این ماده در آب کاملاً محلول بوده و در الکل کمی حل می‌شود. پروپیونات کلسیم یک افزودنی غذایی است که در بسیاری از غذاها، به ویژه محصولات پخته شده مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده به عنوان یک ماده نگهدارنده برای کمک به افزایش ماندگاری محصولات با تداخل در رشد و تولید مثل میکروارگانیسم‌ها عمل می‌کند.

فواید استفاده از پروپیونات کلسیم

این ترکیب به عنوان نگهدارنده در مواد غذایی استفاده می‌شود و معمولاً در نان های تجاری و سایر کالاهای پخته شده یافت می‌شود. با این حال ، این ماده را می‌توان در گوشت‌های فرآوری شده، آب‌پنیر و سایر محصولات لبنی نیز یافت. این ماده به طور کلی به عنوان بی‌خطر (GRAS) شناخته می‌شود.

کلسیم پروپیونات به عنوان یک نگهدارنده نان ، با جلوگیری از رشد کپک و باکتری ، به تازه ماندن مواد پخته شده کمک می‌کند. این ترکیب با منع رشد کپک و باکتری ، ماندگاری طبیعی نان و کالاهای پخته شده را افزایش می‌دهد.

برای کارهای پخت و پز در مقیاس بزرگ، از جمله نان‌هایی که در فروشگاه‌های مواد غذایی به صورت قطعه قطعه، بسته‌بندی یا فویل شده یافت می شود ، این ماده باعث کاهش فساد و ضایعات محصول می‌شود. به طور معمول، رطوبت زیاد نان محیط ایده‌آلی برای رشد کپک است. با این حال، پروپیونات کلسیم این مشکل را به شدت مهار می‌کند.

البته بهتر است در مورد محصولات نانوایی با مخمر استفاده شود زیرا یون‌های کلسیم برخلاف یون‌های سدیم با عوامل شیمیایی موجود در محصولات نانوایی بدون مخمر تداخل ندارند.

علاوه بر حفظ غذا برای مدت زمان طولانی‌تر ، کلسیم پروپیونات همچنین به ارزش غذایی نیز کمک می‌کند زیرا منبع کلسیم است. همانطور که می‌دانید کلسیم یک ماده معدنی بسیار مهم برای بدن انسان است. کلسیم به سلامت استخوان و دندان ، لخته شدن خون ، عملکرد اعصاب ، تنظیم هورمون‌ها و مواد شیمیایی بدن کمک می‌کند و حتی برای حفظ ضربان منظم قلب مورد نیاز است.

استفاده در محصولات آرایشی و بهداشتی :

نمک کلسیم پروپیونیک اسید می‌تواند نگهدارنده خوبی در محصولات آرایشی باشد. پس می‌تواند به عنوان یک مکمل در محصولات آرایشی اضافه شود. این ماده همچنین در کنترل PH محصولات مراقبت شخصی و محصولات آرایشی استفاده می شود.

در نوشیدنی

این ترکیب در نوشیدینی‌ها علاوه بر جلوگیری از رشد میکروارگانیسم‌ها احساس تازگی به دهان می‌دهد. امولسیون را تثبیت کرده و جایگزین چربی می‌شود.

در داروسازی

به عنوان یک عامل ضد میکروبی استفاده می‌شود. همچنین برای درمان عفونت‌های متعدد استفاده می‌شود. 

در کشاورزی

به عنوان مکمل غذایی و جلوگیری از تب شیر در گاوها استفاده می‌شود. این ترکیب همچنین می‌تواند در خوراک طیور، خوراک دام، به عنوان مثال گاو و غذای سگ استفاده شود. همچنین از آن به عنوان سموم دفع آفات استفاده می‌شود.

مصارف صنعتی

در مواد افزودنی رنگ و پوشش استفاده می شود. همچنین از آن به عنوان آبکاری و درمان سطح استفاده می‌شود. علاوه بر کاربرد‌های اشاره شده می‌توان از آن در صنعت تولید لاستیک نیز استفاده کرد. اضافه کردن آن به فرایند ساخت لاستیک می‌تواند فرایند تولید لاستیک را بهبود دهد و از داغ شدن لاستیک جلوگیری به عمل آورد.

در عکاسی

در ساخت مواد شیمیایی عکس و لوازم عکاسی استفاده می‌شود.

عملکرد کلسیم پروپیونات در بدن انسان :

این ماده پس از ورود به بدن انسان به اسید پروپیونیک و عنصر کلسیم تجزیه می‌شود. بخشی از اسید پروپیونیک به اسید لاکتیک تبدیل می‌شود. و بقیه آن پس از واکنش اکسیداسیون به گلوگز تبدیل می‌شود. گلوگز منبع تامین انرژی است. و اما کلسیم به سلامت دندان‌ها و سلامت اعصاب کمک می‌کند.

مضرات پروپیونات کلسیم

این ترکیب برای استفاده توسط سازمان غذا و دارو (FDA)، سازمان بهداشت جهانی (WHO) و سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (FAO) تأیید شده است.

کلسیم پروپانوات قبل از اینکه به عنوان به طور کلی ایمن شناخته شود، توسط FDA مورد مطالعه قرار گرفت.

در مطالعه‌ای که در سال 1973 توسط EPA گزارش شد، مشخص شد كه وجود 180 پی‌پی‌ام  از ان در آب برای نوعی ماهی سمی است.

در مطالعه‌ای که بر روی حیوانات صورت گرفت نشان داد که تغذیه روزانه موش‌ها با 1 تا 3 گرم از این ماده در طول 4–5 هفته هیچ تاثیری در رشد ندارد. به همین ترتیب، یک مطالعه یک ساله روی موش‌ها نشان داد که مصرف رژیم غذایی حاوی 4٪ از این ترکیب درصد بالاتری نسبت به مصرف روزانه افراد هیچ اثر سمی ندارد.

به طور کلی، این ترکیب بی خطر است و عوارض جانبی آن کم است. در شرایط نادر، ممکن است عوارض جانبی مانند سردرد و میگرن ایجاد کند.

یک مطالعه انسانی مصرف پروپیونات را به افزایش تولید انسولین و گلوکاگون مرتبط دانست، هورمونی که باعث ترشح گلوکز (قند) می‌شود. این می‌تواند منجر به مقاومت به انسولین شود، وضعیتی که بدن شما نمی‌تواند به درستی از انسولین استفاده کند، که ممکن است منجر به دیابت نوع 2 شود.

مقدار مصرف

مقدار مصرف پروپیونات کلسیم ۰.۱ تا ۰.۴ % بر اساس وزن آرد است.

موارد ایمنی ماده (MSDS)

MSDS of Calcium Propionate